Συνδυαστικές επιδράσεις τραυματικών γεγονότων ζωής και σχιζοτυπικών γνωρισμάτων προσωπικότητας επί διεργασιών σχετικών με το συναίσθημα
Τα τελευταία χρόνια δίνεται μεγάλη έμφαση στη μελέτη πληθυσμών υψηλού κινδύνου για την εκδήλωσή της σχιζοφρένειας αξιοποιώντας ενδοφαινοτυπικούς δείκτες. Στο πλαίσιο αυτό, μία διεθνώς εφαρμοζόμενη και αποτελεσματική στρατηγική είναι η μελέτη των σχιζοτυπικών γνωρισμάτων προσωπικότητας, δηλαδή χαρακτηριστικών της προσωπικότητας που ομοιάζουν με τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας και θεωρούνται ότι υποδεικνύουν μία «προδιάθεση» για την εκδήλωσή της. Εκτός από τα σχιζοτυπικά χαρακτηριστικά, στην αιτιολογία της νόσου συμπεριλαμβάνονται και οι επιδράσεις τραυματικών γεγονότων ζωής κατά τη νεαρή ηλικία. Συνδυάζοντας προσεγγίσεις από τη νευροψυχολογία και τη γνωστική ψυχολογία, στόχος της συγκεκριμένης μελέτης είναι να διερευνηθούν οι συνδυαστικές επιδράσεις διαφορετικών σχιζοτυπικών γνωρισμάτων προσωπικότητας και τραυματικών γεγονότων ζωής κατά τη νεαρή ηλικία επί διεργασιών κεντρικής σημασίας για τη σχιζοφρένεια, όπως είναι η επεξεργασία των συναισθημάτων και η αναπαράσταση της πραγματικότητας. Αναλυτικότερα, σε συμμετέχοντες από τον γενικό πληθυσμό θα αξιολογηθούν οι συνδυαστικές επιδράσεις της παρανοειδούς, της αρνητικής και της αποδιοργανωτικής σχιζοτυπίας καθώς και της σχιζοτυπίας που χαρακτηρίζεται από ασυνήθιστες εμπειρίες και διαφορετικών τραυματικών γεγονότων κατά τη νεαρή ηλικία (εμπειρίες συναισθηματικής, σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης και ένα μοτίβο ανατροφής που χαρακτηρίζεται από αυξημένη υπερ-προστασία και μειωμένο ενδιαφέρον στις πραγματικές ανάγκες του παιδιού από τους γονείς) επί (α) της αναγνώρισης των συναισθημάτων σε πρόσωπα εντός και εκτός ενός κοινωνικού πλαισίου που συμπεριλαμβάνει και άλλους ανθρώπους, (β) ανώτερων γνωστικών λειτουργιών (επιλεκτική προσοχή, μνήμη εργασίας, λήψη αποφάσεων, αναστολή απόκρισης) με συναισθηματικές συνιστώσες σε αντιδιαστολή με τις ίδιες γνωστικές λειτουργίες όταν χρειάζεται να βασιστούμε σε λογικά συμπεράσματα και (γ) της αναπαράστασης της πραγματικότητας (όπως αξιολογείται με τη μέθοδο των οπτικών πλανών) που βασίζεται σε βασικούς αντιληπτικούς μηχανισμούς σε αντιδιαστολή με την αναπαράσταση της πραγματικότητας με συναισθηματικό περιεχόμενο, που απαιτεί την ενεργοποίηση ανώτερων γνωστικών μηχανισμών.
Στέλλα Γιακουμάκη (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια), Ηλίας Οικονόμου (Επίκουρος Καθηγητής), Χρυσούλα Ζουραράκη (Μεταδιδάκτορας ερευνήτρια), Παναγιώτα Καραμαούνα (Υποψήφια διδάκτορας)