Ο Πλάτωνας και οι εικόνες: συμβιβασμός θεωρίας και μεθόδου υπό το πρίσμα της γνωσιακής λειτουργίας των αφηγηματικών εικόνων στη φιλοσοφία

Στη σύγχρονη φιλοσοφική βιβλιογραφία σχετικά με τη γνωσιακή δύναμη της αναπαράστασης θεματοποιείται κατ’ επανάληψη η κριτική που ασκεί ο Πλάτωνας στην καλλιτεχνική μίμηση. Ωστόσο είναι γεγονός ότι στα πλέον κρίσιμα σημεία του φιλοσοφικού του έργου, αντί κάποιου ορισμού ή ευθείας περιγραφής της εξεταζόμενης ιδέας, χρησιμοποιούνται εικονοποιητικές μεταφορές, δηλαδή μορφές αναπαραστάσεων κατ’ ουσίαν ανάλογες αυτών που απαξιώνονται γνωσιακά στο πολυσυζητημένο 10ο βιβλίο της Πολιτείας. Το ότι ο πλατωνικός θεωρητικός λόγος και η πλατωνική μεθοδολογική πρακτική κινούνται εδώ σε αποκλίνουσες κατευθύνσεις, συνιστά ένα παράδοξο, το οποίο θέτει υπό αμφισβήτηση τη μονολιθικά αρνητική στάση που αποδίδεται κατά κανόνα στον Πλάτωνα ως προς τη γνωσιακή δύναμη της εικονικής αναπαράστασης. Θεωρώντας προηγούμενες προσεγγίσεις αυτού του παραδόξου ανεπαρκείς, με το παρόν Ερευνητικό Πρόγραμμα στοχεύουμε στην αποτελεσματική επίλυσή του δείχνοντας ότι πλατωνική θεωρία και πρακτική, όχι μόνο δεν αποκλίνουν, όπως θέλει η δεσπόζουσα ερμηνευτική προσέγγιση, αλλά – ιδωμένες συσχετικά – συμπράττουν σε μια συνεπή ολική σύλληψη για την εικόνα, η οποία, μάλιστα, είναι σε σύμπνοια με την ευρύτερη γνωσιολογική θεώρηση του Πλάτωνα. Συγκεκριμένα,  αντλώντας με γόνιμο και συνεργατικό τρόπο στοιχεία και εργαλεία από διαφορετικά φιλοσοφικά πεδία, προσβλέπουμε:
(α) στην ανάπτυξη μιας πολυεπίπεδης εξήγησης της γνωσιακής λειτουργίας των πλατωνικών εικονοποιητικών μεταφορών, η οποία θα είναι συνεπής προς όλες τις συναφείς διαστάσεις του πλατωνικού έργου αλλά και θα βρίσκεται σε διάλογο με την πλέον έγκυρη ερμηνευτική του,
(β) στην ανάδειξη της συνέχειας ανάμεσα στη θεωρία και τη μέθοδο, δείχνοντας ότι η χρήση εικονοποιητικών μεταφορών, καθόσον αυτή στοχεύει σε ένα γνωσιακό αποτέλεσμα, είναι συμβατή με την κριτική της εικόνας στο 10ο βιβλίο της Πολιτείας, και τέλος,
(γ) στην ανάδειξη της ολικής σύλληψης του Πλάτωνα για τη φύση και τη γνωσιακή αξία των εικόνων, την οποία σχηματίζουν θεωρία και μέθοδος ιδωμένες συσχετικά.